Astigmat, korneanın veya göz merceğinin yapısından kaynaklı olarak, birbirlerine uyumsuz kavislenmesi sonucu oluşan bir görme problemidir. Oluşumu nedeniyle Miyop ve hipermetrop gibi bir göz kırma kusurudur. Diğer göz kırma kusurlarında olduğu gibi ışık, retinada odaklanması gereken noktaya odaklanamaz. Astigmat türüne göre, retinanın önüne veya arkasına odaklanabilmektedir. Böylece astigmat hastaları, retinada ışığın düştüğü bölgeye göre yakını veya uzağı net görememektedir. Astigmat, anlam olarak Yunanca yoksunluk anlamına gelen “a” ön ekinden ve nokta anlamına gelen stigma kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir. Kelime kökeninin anlamı Yunanca’da bir odak noktasının olmamasıdır. Uzak veya yakın görüş ya da her iki mesafe için de görüş bulanıklığıyla karakterize olmuş bir göz problemidir.
Astigmat belirtileri, genellikle ilk olarak okul çağı döneminde fark edilmektedir. Belirtiler herhangi bir mesafe için kendini gösterebilmektedir. Belirtiler ilk ortaya çıktığı andan itibaren diğer göz problemlerinde olduğu gibi tedavinin başarısı için bir göz hekimine başvurulmasında fayda vardır.
Astigmat tedavisi, göz kırma sorunu kişinin günlük yaşamını etkileyen ve yaşam kalitesini düşürecek seviyelerde ise gözlük, kontakt lens veya göz lazer ameliyatı gibi yöntemler ile yapılmaktadır. Ailesinin sağlık geçmişinde astigmat olanlarda ve geçmişte göz sağlığı ile ilgili cerrahi işlem uygulanmış kişilerde daha fazla rastlanmaktadır.
Astigmat Nasıl Görür?
“Astigmat nasıl görür?” sorusu birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Astigmat problemine sahip bir gözde kornea veya göz lensindeki düzensiz kavislenmeden kaynaklı olarak ışınlar retinada normal bir şekilde odaklanamaz ve göz kırma kusuru oluşur. Astigmatı olan kişiler, uzak veya yakın mesafeden net göremezler. Bazen ise hem uzağı hem yakını net görememe sorunu birlikte ortaya çıkmaktadır.
Baktıkları nesne ve şekilleri kenarları uzamış ve dağınık bir şekilde bulanık görürler. Ayrıca geceleri ışıklı nesnelerin kenarlarında ışık ışınlarını görürler. Ancak astigmat belirtileri arasında, görüşte oluşan şekil bozukluğu hastalığın karakteristik özelliğidir.
Astigmatizma Neden Olur?
Astigmat genellikle doğuştan gelmektedir. Ancak çeşitli göz ameliyatları sonrası ve göz yaralanmalarına bağlı olarak da oluşabilir. Bir diğer nedeni korneanın yavaş yavaş incelerek gözün en dış kısmının kubbeleştiği keratokonus hastalığı olabilir. Miyop ve hipermetropa göre daha az görülen bir göz kırma sorunudur. Miyop ve hipermetrop gibi loş ışıkta okuma, yakından televizyon seyretme gibi çeşitli görme faaliyetleri nedeniyle ilerleme göstermez.
Astigmat gözün ışığı retinaya doğru odaklaması ile ilgili bir göz kırma problemidir. Göze gelen ışığın kırılmasını ve retinada odaklayarak görme işlevini yerine getiren kısımlar kornea ve göz lensidir. Kornea gözün en dış katmanını oluşturan ve gözün ön yüzeyini kaplayan şeffaf tabakaya verilen isimdir. Gözün iç kısmında bulunan ve çeşitli esneme hareketleriyle hem uzak hem yakındaki nesnelere odaklanmamızı sağlayan yapı ise göz lensidir.
Normal bir kornea ve lens birbiriyle orantılığı bir yüzey eğriliğine sahiptir. Kornea yuvarlak olması gerekirken eliptik bir şekle sahipse lens ve korneanın çapları eşit olmaz. Bu nedenden dolayı da göze gelen ışık düzgün kırılamaz ve retinada iki farklı görüntü oluşur. Bu iki farklı görüntü retinada üst üste çakışarak hem yakın hem de uzak nesneler için bulanık görme ortaya çıkar.
Astigmat dereceleri genellikle 0,25 ve 4 arasında değişiklik göstermektedir. 4 ve daha yüksek derecelere, farklı bir görme problemi de eşlik edebilmektedir.
Astigmatizma Tanısı Nasıl Koyulur? Testi Nasıl Yapılır?
Astigmat, göz doktorunun detaylı bir göz muayenesi ile tespit edebilir. Astigmat testi, gözlerin ışığa odaklanma durumunu ölçerek, hastanın görmesini iyileştirmek için gereken optik materyalin numara tespiti için yapılır. Bu tespit sırasında aşağıdaki testler ve tetkikler kullanılmaktadır.
Tanı ve tedaviye yönelik prosedürün ilk aşamasında görme keskinliği testi uygulanır. Astigmat tanısı koymaya yardımcı olacak rutin bir testtir. Test boyunca 20 fit mesafeden, kişinin belirli harf ve işaretleri okuması istenir. Paydadaki değer düştükçe görme keskinliği de azalmaktadır.
